Page 16 - Damma Katalog 3

123 Obchody 25-lecia pracy twórczej Zegadłowicza

Wincenty Bałys i towarzysząca im wystawa regionalna, prezentowana
w gmachu „Sokoła” (4 – 18 czerwca 1933 r.) stały się
1906 - 1939 zaczątkiem działalności grupy artystów plastyków
Ruiny zamku, 1939 „Czartak II”. Grupa, której przewodził Bałys,
swą nazwą nieprzypadkowo nawiązywała do
olej, sklejka / 38 x 46 cm
zegadłowiczowskiego „Czartaka – Zboru Poetów
42,5 x 50 cm, wymiary z ramą
w Beskidzie”. Bałys prezentował swoje artystyczne
sygnatura i data l.d.: ‘WBałys 1939.’
dokonania nie tylko w Wadowicach. Jego rzeźby
numer inwentarzowy: UK/kw/15/1/2020/a eksponowano w Towarzystwie Sztuk Pięknych w Krakowie
POCHODZENIE: (lata 1934 i 1935), na wystawie w Wiśle
twórca (1936 r.), na Śląsku i na Targach Meblowych
kolekcja prywatna, Wadowice w Kalwarii Zebrzydowskiej. Niski, niepozorny,
kolekcja prywatna, Lubomierz ale zawsze pogodny Wincenty Bałys był tytanem pracy.
9 900 zł - cena wywoławcza Dużo rzeźbił – materiałem był nie tylko gips
estymacja: 9 900 – 15 000 zł i glina, ale także drewno. Wykonywał też
odlewy w brązie. Ponadto malował i rysował. Jego obrazy
olejne, akwarele, pastele, grafiki, rysunki i szkice
Wincenty Bałys, przedstawiają architekturę Wadowic i okolic, rodzinne
Podstawie, a także pejzaże i portrety. Tworzył też na
urodził się 6 października 1906 roku w Tomicach. zamówienie – w jego pracowni powstawały obrazy, wazony,
Pierwszy kontakt z fachową sztuką Bałys miał w pracowni świeczniki, plafony i ozdobne bramy. Sporo projektował,
kamieniarskiej wadowickiego artysty rzeźbiarza Józefa a jednym z jego dzieł jest grobowiec rodziny Hommów
Jury. W 1927 roku Wincenty Bałys przeniósł się na wadowickim cmentarzu. Krąg przyjaciół rzeźbiarza
do Krakowa, gdzie został przyjęty do Akademii Sztuk nie ograniczał się tylko do środowiska skupionego
Pięknych jako „student nadzwyczajny” – ASP nie wymagała wokół Zegadłowicza. Byli wśród nich także
wówczas pełnego wykształcenia w zakresie szkoły średniej gimnazjalni nauczyciele, m.in. Jan Sarnicki, Ludwik Jach
– liczyły się zdolności, a te Wicek miał bezsprzecznie. czy Kazimierz Foryś. Wyjątkowe więzy przyjaźni
Pięć lat studiów było dla Bałysa okresem doskonalenia – na gruncie wspólnie wyznawanych ideałów religijnych,
własnych umiejętności artystycznych. Studia ukończył patriotycznych i artystycznych – połączyły artystę
w roku 1932, mogąc poszczycić się nauką u takich z Mieczysławem Kotlarczykiem, nauczycielem, reżyserem
mistrzów jak Konstanty Laszczka czy Xawery i aktorem oraz Karolem Wojtyłą, młodym wówczas
Dunikowski. Z Krakowa wrócił na wadowickie Podstawie, gimnazjalistą, poetą i dobrze zapowiadającym się aktorem.
gdzie wspólnie z Franciszkiem Suknarowskim, założył Po wybuchu wojny i zajęciu Wadowic przez Niemców,
pracownię rzeźbiarską. Artysta stale się rozwijał, a asumpt Wincenty Bałys zorganizował grupę konspiracyjną
do tego dawało barwne środowisko artystyczne – komórkę organizacji „Orzeł Biały”, która została
Wadowic lat 20. i 30., skupione wokół gorzeńskiego jednak zdekonspirowana, a jej członkowie aresztowani. Po
dworu Emila Zegadłowicza. Bałys był częstym brutalnym śledztwie, sąd skazał Bałysa i innych wadowickich
gościem u piewcy Beskidów, który wkrótce konspiratorów na śmierć. Młodych patriotów
stał się artystycznym mecenasem twórczości młodego zamordowano na tzw. „Glinniku”, w pobliżu
rzeźbiarza. Spośród gości Zegadłowicza, Bałys miał okazję kopca Kościuszki w Krakowie 22 grudnia 1939 r.
poznać tak uznanych twórców jak Zbigniewa Pronaszkę, Dzięki kolekcjonerskiej pasji Emila Zegadłowicza,
Wojciecha Weissa, Ludwika Miskyego czy Vlastimila część dzieł Wincentego Bałysa zachowało się w gorzeńskim
Hoffmana. Zacieśniał także kontakty z rodzimym „Murowańcu”, gdzie do dziś można je oglądać.
kręgiem malarzy i rzeźbiarzy – Romanem Brańką, Prace artysty znajdują się także w zbiorach Muzeum
Ludwikiem Jachem, Michałem Kręciochem, Franciszkiem Miejskiego, Towarzystwa Miłośników Ziemi Wadowickiej
Suknarowskim i swym pierwszym mistrzem – Józefem Jurą. oraz w kolekcjach prywatnych [na podstawie opracowania:
14 | Marcina Witkowskiego]. | 15